بازگشت به فرهنگ اساطیری _ نخستین مواجهۀ مسلمانان و مسیحیان

تجدید حیات دوبارۀ روم و یونان باستان _ نفوذ فرهنگ دینی مسیحیت

ظهور قدرت‌ های محلی و پادشاهان _ انکار دخالت دین در امور دنیوی

رویکرد دنیوی به همۀ امور _ دورۀ تاریخی سده های 16 تا 18 میلادی

 سکولاریسم- انکار ابعاد معنوی هستی- دوران رنسانس- مسیحیت آمیخته با رویکردهای اساطیری

سکولاریسم آشکار- اعتقاد به خدایی که هیچ گونه برنامه ای برای هدایت و سعادت بشر ندارد- دوران رنسانس- پروتستان های مخالف با جریان های دنیاگرایانه

سکولاریسم پنهان- به معنای اصالت انسان دنیوی و این جهانی- هنرمندان دوران رنسانس- همراهی با تحولات اجتماعی بعدی جهان غرب

سکولاریسم آشکار- دین بدون شریعت و بدون مذهب- هنرمندان دوران رنسانس- شاهزادگان اروپایی به عنوان رقیب قدرت‌طلب کلیسا

تک محصولی شدن _ تنوع و تکثر معانی _ مدیریت فرهنگی عمومی جوامع غیرغربی توسط رسانه‌های غربی

کاهش قدرت چانه‌زنی _ خرده فرهنگ‌ها و گروه‌های مختلف _ تربیت نخبگان جوامع غیرغربی توسط رسانه

وابستگی کشورهای استعمارزده _ خلاق و فعال بودن انسان‌ها در تولید معانی _ بازنگری و ارزیابی هویت خود از نگاه فرهنگ غرب

تداوم انتقال ثروت به کشورهای غربی _ آگاهانه و ارادی بودن کنش‌ انسان‌ها _ گسترش صنعت ارتباطات و کوتاه‌شدن فاصله‌های زمانی و مکانی