جزوه علوم و فنون ادبی 2 - درس دوازدهم : کنایه | استاد مهسا شجاعی

ترتیب ابیات زیر به لحاظ دارا بودن آرایه‌های «جناس - تشبیه - ترصیع - کنایه - اشتقاق» کدام است؟

الف) هم‌چو اسکندری به یمن بقا / هم‌چو پیغمبری به حسن خصال

ب) دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند / گِل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند

ج) صفای صفوت رویت صفای گلستان دارد / هوای جنت کویت حیات جاودان دارد

د) نی ز نغمه واماند چون ز لب جدا ماند / وای اگر دل خود را از خدا جدا بینی

ه_) گردنان را طعام زهرش بس / سرکشان را لگام قهرش بس

ابیات همه گزینه‌ها به‌جز گزینه …، با بیت «با عقل گشتم همسفر یک کوچه‌راه از بی‌کسی / شد ریشه‌ریشه دامنم از خار استدلال‌ها» قرابت معنایی دارند.

الف) مرغ بینش را شکستم پر که طیران کند داشت / رخش دانش را بریدم پی ‌کزین میدان نبود

ب) بر سر بازار حکمت کور دیدم خلق را / توتیای حق‌شناسی در همه دكّان نبود

پ) در عشق چو عقل و خرد باده‌پرستان / ویرانم و آگه نه که بر من ستمی رفت

ت) فلک کهنه گرگی است در زیر پوست / خرد را تصوّر که مغزی در اوست

ث) عقل را شور جنون زیر و زبر دارد اگر / زیر لب دیگر چه می‌گویی؟ فسون‌خوانی بس است

ج) در مدرسه و صومعه بسیار دویدیم / در علم و عمل چاشنی عشق ندیدیم

چ) دل منوّر کن به انوار جلی / چند باشی کاسه‌لیس بوعلی

ح) تا از ره و رسم عقل بیرون نشوی / یک ذرّه از آن‌چه هست، افزون نشوی

 در کدام بیت کنایه با مفهومی متفاوت از سایر گزینه‌ها وجود دارد؟

کدام بیت فاقد آرایه کنایه است؟