جزوه علوم و فنون ادبی 2 - درس سوم : تشبیه | استاد رضایی

طایر گلشن قدسم چه دهم شرح فراق/ که در این دامگه حادثه چون افتادم

گناه چشم سیاه تو بود و گردن دلخواه/ که من چو آهوی وحشی ز آدمی برمیدم

نیست بر لوح دلم جز الف قامت یار/ چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم

تا شدم حلقه به گوش در میخانۀ عشق/ هر دم آید غمی از نو به مبارک‌بادم

قیامت باشد آن روزی که بر سوی تو چون نرگس/ ز خواب خوش برانگیزند مست و سرگران ما را (وجه شبه)

مگس‌وار از سر خوان وصال خود مران ما را/ نه مهمان توام آخر بخوان روزی بخوان ما را (ادات تشبیه)

روشن است اینکه مرا، آینۀ عمر تویی/ در تو آهم نکند، هیچ اثر، آه چرا؟ (مشبّه)

دل در آن چاه زنخ مرد و به مویی کارش/ برنمی‌آوری ای یوسف از آن چاه چرا؟ (مشبّهٌ به)

گرچه روزی تیره‌تر از شام غم باشد مرا/ در دل روشن صفای صبحدم باشد مرا

در کنار من ز گرمی برکناری ای دریغ/ وصل و هجران و غم و شادی به هم باشد مرا

در خروش آیم چو بینم کج‌نهادی‌های خلق/ جویبارم ناله از هر پیچ و خم باشد مرا

گرچه در کارم چو انجم عقده‌ها باشد «رهی»/ چهرۀ بگشاده‌ای چون صبحدم باشد مرا

ز ما بریدن یاران، بدیع نیست که ما را/ به تیغ هجر، بریدند ناف روز ولادت

علاج علت من، می‌کند به شربت صبر/ لبت، که چاشنی صبر کرده، از قند است

شکایت از ستم عشق اختیاری نیست/ به تازیانۀ آتش شرار می‌خیزد

سپند آتش حسن تو را شماری نیست/ اگر یکی بنشیند هزار می‌خیزد

بتی دارم که گرد گل ز سنبل سایه بان دارد/بهار عارضش خطی به خون ارغوان دارد

دلم خزانه اسرار بود و دست قضا/درش ببست و کلیدش به دلستانی داد

گوی خوبی که برد از تو که خورشید آن جا/نه سواری است که در دست عنانی دارد

درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد/نهال دشمنی برکن که رنج بی شمار دارد.