آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس چهارم: تاریخ ادبیات پیش از اسلام و قرن‌های اولیه هجری | آزمون شماره 16658

جنوب و جنوب غربی

جنوب و جنوب شرقی

شمال و شمال غربی

شمال و شمال شرقی

نظام سخن را خداوند دو جهان / دل عنصری داد و طبع جریرم

بیا، اینک نگه کن رودکی را / اگر بی جان روان خواهی تنی را

هر ستایش که جز او راست نکوهش به از آن / فرخی تا بتوانی جز از او را مستای

ای منوچهری همی‌ترسم که از بی‌دانشی / خویشتن را هم به دست خویشتن دوزی کفن

در زمان سامانیان، بخارا عمده‌ترین مرکز فرهنگی به‌شمار می‌آمد و بسیاری از دانشمندانی که در این شهر می‌زیستند، آثار ارزنده‌ای به پارسی و عربی، در قلمرو فرهنگ اسلامی پدید آوردند.

بعضی از امیران سامانی، خود، صاحب فضل و ادب بودند. آنها شاعران فارسی‌گوی را تشویق می‌کردند و مترجمان را به ترجمه کتاب‌های معتبری به نثر فارسی برمی‌انگیختند.

قرن چهارم و نیمه اوّل قرن پنجم مهم‌ترین دوره تمدن اسلامی ایران بوده است. نظم و نثر فارسی در این دوره شکوفا شد.

غزنویان نیز برای ماندگاری حکومت نوپای خود ناگزیر شدند زبان پارسی را رواج دهند و دست کم تا پایان سلطنت محمود، دربار آنان به وجود شاعران بزرگ فارسی‌گوی آراسته بود.

از ترکیب‌های تازه، استعاره‌های دلپذیر و تشبیهات گوناگون استفاده می‌کردند.

انواع توصیف را در اشعار به‌کار می‌گرفتند.

مفاهیم ذهنی آنان از قلمرو تعالیم کلیّ اخلاقی فراتر نمی‌رفت.

شاعران این عصر، بیشتر به واقعیت درونی نظر داشتند.