آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس دوم: سازه‌ها و عوامل تاثیرگذار در شعر فارسی | آزمون شماره 17156

سپهبد کزان گونه آوا شنید/ نگه کرد و خورشید رخ را بدید

ز زال آگهی یافت افراسیاب/ برآمد ز آرام و از خورد و خواب

چنین گفت با نامور مهتران/ که گیتی مرا از کران تا کران

گلستان کند آتشی بر خلیل/ گروهی بر آتش برد ز آب نیل

خوش بود یاریّ و یاری بر کنار سبزه‌زاری/ مهربانان روی بر هم وز حسودان برکناری

ای دل اندر بند زلفش از پریشانی منال/ مرغ زیرک چون به دام افتد تحمّل بایدش

ای سرخوشان ای سرخوشان آمد طرب دامن‌کشان/ بگرفته ما زنجیر او بگرفته او دامان ما

باد آمد و بوی عنبر آورد/ بادام شکوفه بر سر آورد

احساس

وزن

قالب

آرایه‌های ادبی

ندانستم از غایت لطف و حسن/ که سیم و سمن یا بر و دوش بود

مرا راحت از زندگی دوش بود/ که آن ماهرویم در آغوش بود

به حال دل خستگان در نگر/ که روزی تو دلخسته باشی مگر

ز اول روز آمدی ساغر خسروی به کف/ جانب بزم می‌کشی جان مرا که الصلا

منظور از عاطفه، حالتی روحی _ روانی است که شاعر رویداد حادثه‌ای را در خویش احساس می‌کند و می‌کوشد دیگران را با خود در این احساس، همراه سازد.

پس از وزن، مهم‌ترین و موثرترین عامل، عاطفه است. بدون وزن کمتر می‌توان عواطف را برانگیخت.

توجه به فضای عاطفی و آهنگ متن، سبب کشف لحن می‌شود. تشخیص لحن مناسب هر متن، خواندن را دلنشین‌تر و درک محتوا را آسان‌تر می‌کند.

وزن، ادراکی است که از احساس نظم حاصل می‌شود. وزن امری حسی است و بیرون از ذهن کسی که آن را درمی‌یابد، وجود ندارد؛ وسیله ادراک وزن، حواس ماست.