شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 4: سبک‌شناسی قرن‌های دوازدهم و سیزدهم (دوره‌ی بازگشت و بیداری) | آزمون شماره 1588

شعر دارای مضامین سیاسی، اجتماعی و وطنی است

 قالب شعر به سبک شعرهای سنت‌گرای دورۀ بیداری، مثنوی است.

لغاتی دال بر کهن‌گرایی در شعر دیده می‌شود.

شعر ساده اما به زبان پرصلابت گذشته سروده شده است.

گرایش به قالب‌های کم‌کاربرد یا نوین به‌تدریج زمینه را برای ظهور شعر نو فراهم کرد. 

از نظر موسیقی و عروض نیز گروه سنت‌گرا بسیار پایبند به سنت‌های ادبی بودند و شعر را وسیله‌ای برای بیان مقصود می‌دانستند. 

شاعران این دوره گاه با تأثیرپذیری از اوضاع اجتماع، نوآوری‌هایی در عرصه تخیل پدید آوردند. نمونۀ این تخیلات را در پاره‌ای از اشعار میرزادۀ عشقی می‌توان دید.

شاعرانی که به زبان مردم کوچه و بازار شعر می‌گفتند، به قالب‌هایی مثل مستزاد و چهارپاره رغبت بیشتری داشتند.

گفت بیفایده است چون و چرا/ حکم قانون ندارد استثنا 

مگذار این وطن ز دست شود/ وين نژاد قدیم پست شود

در محیط طوفانزای ماهرانه در جنگ است/ ناخدای استبداد با خدای آزادی 

 نعمت دنیا و دنیا نزد حق بیگانه است/ هیچ عاقل مهر ورزد با چنین بیگانهای؟

زاد آزادی ‌طلب‌کن چون محمّد مردوار / از برای راه سدره گربه‌ای را زین مکن

به من نگر که بدیدم هزار آزادی / چو عشق را دل و جانم کنیزک است و غلام

بهر آزادی من شب همه شب می‌نالد / بس که از بی‌گنهی بار به زنجیرم من

ملک را ز آزادی فکر و قلم قوّت فزای / خامه آزاد نافذتر ز نوک خنجر است