شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 4: سبک‌شناسی قرن‌های دوازدهم و سیزدهم (دوره‌ی بازگشت و بیداری) | آزمون شماره 2085

به سبب فقر فرهنگی جامعه و سستی و رخوت حاکم بر ادبیات، به پیروی از اسلوبهای کهن پرداختند. 

در سطوح زبانی، ادبی و فکری سبک هندی و عراقی را مورد توجه قرار دادند.

زبان، تخیل و اندیشه در این سبک، تکرار شنیدههاست.

هاتف اصفهانی از معروفترین شاعران این عهد است.

شعر در این دوره عمومیّت یافت و به‌عنوان زبان برندة نهضت در اختیار روزنامه‌ها قرار گرفت.

به علّت تسلّط کافی شاعران بر ادبیات کهن، توجّه زیادی به کاربرد جمله‌ها و ترکیب‌های زبانی در این عصر شده است.

شاعران گاه با تأثیرپذیری از اوضاع اجتماع، نوآوری‌هایی در عرصة تخیّل پدید آوردند. مانند پاره‌ای از اشعار میرزاده عشقی.

شاعرانی که به زبان مردم کوچه و بازار شعر می‌گفتند به قالب‌هایی مانند مستزاد، چهارپاره، ترانه و تصنیف رغبت بیشتری داشتند.

از نظر موسیقی و عروض نیز گروه سنت‌گرا بسیار پایبند به سنت‌های ادبی بودند.

شاعران دورۀ بیداری تخیلات سرایندگان پیشین را در نظر داشتند.

گرایش به قالب‌های کم کاربرد یا نوین به تدریج زمینه را برای ظهور شعر نو فراهم کرد.

شعر این دوره به دلیل موقعیت اجتماعی و انقلابی، برای عامه مردم قابل فهم است.

ترسم که خانه‌ات شود ای محتشم خراب/ از سیل اشک دیدۀ گریان کارگر

طالبان عدل و قانون را ز مرگ اندیشه نیست/ از برای آن‌که آب زندگانی خورده‌اند 

از ملک ادب حکم‌گزاران همه رفتند/ شو بار سفر بند که یاران همه رفتند

عود و چندن نه هر دو خوشبویند/ بر زمین هر دو را یکی است وطن