شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس نهم: موازنه و ترصیع | آزمون شماره 11077

علاوه بر شعر، در نثر نیز کاربرد دارد.

می‌تواند از تقابل سجع‌های متوازن پدید بیاید.

برخلاف ترصیع که تنها از تقابل سجع‌های متوازی پدید می‌آید، هر سه نوع سجع در موازنه کاربرد دارد.

اساس این صنعت ادبی، آرایۀ سجع است.

عشق بهین گوهری است، گوهر دل کان او/ دل عجمی صورتی است، عشق زبان دان او

اگر کیمیای وفا جست خواهی/ جز از دست هر خاک پایی نیابی

برگ بی برگی بود ما را نوال/مرگ بی مرگی بود ما را حلال

سلطان دهر گفته که ای خواجه تا کجا/ بنوشته هفت چرخ و رسیده به مستقیم

هر که چون ماهی نباشد جوید او پایان آب/ هر که او ماهی بود کی فکرت پایان کند 

به بازاری گذر کردم که زر، نقشی است از خاکش/ به گلزاری قدم خوردم که گل عکسی است از خارش

ز رشک قامت او ناله خاست از دل سرو/ ز شرم عارض او هاله بست بر رخ ماه 

چشمۀ چشم من از سرو قدت یافته آب/ رشتۀ جان من از شمع رخت یافته تاب 

نعل اسبان شد آنچه نرم آهن/ تیغ شاهان شد آنچه روهینا

چنین قصیده مسعود سعد سلمان خواه/ چنین قصاید مسعود سعد سلمان راست

نی نی نه سپهر است که خورشید سپهر است/ نی نی نه جهان است که اقبال جهان است

کز همه حالتی مرا نظمی است/ وز همه آلتی مرا جانی است 

الف و ج

ب و ت

ب و پ

ث و چ