شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس دوم: سازه‌ها و عوامل تاثیرگذار در شعر فارسی | آزمون شماره 19582

شکفته شد گل حمرا و گشت بلبل مست/ صلای سرخوشی ای صوفیان باده پرست

در اندرون من خسته دل ندانم کیست/ که من خموشم و او در فغان و در غوغاست

خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت/ به قصد جان من زار و ناتوان انداخت

صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را/ که سر به کوه و بیابان تو داده ای ما را

تاریخ کیقباد نخواندی که در سیر /عدلش ز فضل عاطفه‌گستر نکوتر است 

ز کوه قاف اگر باشد شکوه سلطنت افزون/ پر کاهی ندارد وزن در میزان درویشان

نادیده خراش رشتۀ چنگ/از چنگ کجا برآید آهنگ

راه گوش عاشقان از لحن دلکش می‌زند/صید چشم ناظران از روی زیبا می‌کند

منظور از عاطفه، حالتی روحی _ روانی است که شاعر رویداد حادثه‌ای را در خویش احساس می‌کند و می‌کوشد دیگران را با خود در این احساس، همراه سازد.

پس از وزن، مهم‌ترین و موثرترین عامل، عاطفه است. بدون وزن کمتر می‌توان عواطف را برانگیخت.

توجه به فضای عاطفی و آهنگ متن، سبب کشف لحن می‌شود. تشخیص لحن مناسب هر متن، خواندن را دلنشین‌تر و درک محتوا را آسان‌تر می‌کند.

وزن، ادراکی است که از احساس نظم حاصل می‌شود. وزن امری حسی است و بیرون از ذهن کسی که آن را درمی‌یابد، وجود ندارد؛ وسیله ادراک وزن، حواس ماست.

این همه دلبندی و خوبی تو را                              موضع ناز است و غرور ای صنم

من که ز خون حسین پر غم و دردم                              شاد چگونه کنند خون رزانم؟

سیل غم بی‌شمار بار و خرم برد                              طمع من از یار بردبار نه این بود

ای سینه که دردمندی از غم                                            هم زانوی غم دوات جویم