شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 2 - درس چهارم : سبک شناسی قرن های 7 و 8 و 9 (سبک عراقی) | آزمون شماره 9455

آتش زهد و ریا خرمن دین خواهد سوخت / حافظ این خرقه پشمینه بینداز و برو

قیاس کردم و تدبیر عقل در ره عشق / چو شبنمی است که بر بحر می‌کشد رقمی

که دهد یار مرا از من بیدل خبری / که کند سوی منِ خسته به رحمت نظری

قضا به تلخی و شیرینی ای پسر رفته است / تو گر ترش بنشینی قضا چه غم دارد

ابا این هنرها یکی بنده‌ام / جهان‌آفرین را پرستنده‌ام

منغّص بود عیش آن تندرست / که باشد به پهلوی بیمار سست

چو از دفتر این داستان‌ها بسی / همی‌خواند خواننده بر هر کسی

خروشید و بار غریبان ببست / ابر پشت شرزه ‌هیونان مست

ای چشم خرد حیران بر منظر مطبوعت / وی دست نظر کوتاه از دامن ادراکت

 هوش خردمند را عشق به تاراج برد / من نشنیدم که باز،‌ صید کبوتر شود

 چو آید لشکر عشق از کمین‌گاه / نماند عقل را از هیچ سو راه

خرد طفل است و عشق استادکار است / از این تا آن تفاوت بی‌شمار است

نثر فنّی در قرن هفتم کم‌کم ضعیف می‌شود و در قرن هشتم با سیطره تیموریان بر ایران از میان می‌رود.

 از ویژگی‌های نثر این دوره، ورود لغات قبایل مختلف ترک و مغول به زبان فارسی است که در دوره تیمور سرعت رشد آن کمتر شد.

 مدعیان عرفان که به اقتضای زمانه با مغولان کنار آمده بودند، اندک‌اندک اصالت خود را از دست دادند و به درسی کردن عرفان و شرح اصطلاحات و پیچیده جلوه دادن مفاهیم آن پرداختند؛ در نتیجه کتاب عرفانی مهمی به نثر نوشته نشد.

 در کتاب‌های مصنوع و متکلّف بیشتر به ظاهرسازی و تصنّع پرداختند و به استعاره‌های دور از ذهن و آوردن سجع‌های متوالی و بی‌روح روی آوردند.