شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس سوم: واج‌آرایی، واژه‌آرایی | آزمون شماره 18806

شکرشکن است یا سخن‌گوی من است / عنبر ذقن است یا سمن بوی من است

ای محنت ار نه کوه شدی ساعتی برو / وی دولت ارنه باد شدی لحظه‌ای بپای

مطیع امر توام گر دلم بخواهی سوخت / اسیر حکم توام گر تنم بخواهی خست

گردون چه خواهد از من بیچاره ضعیف / گیتی چه خواهد از من درمانده گدا

جناس تام یا همسان، از انواع تکرار یا واژه‌آرایی است.

آنچه در تکرار اهمیت دارد جنبۀ موسیقایی و آوایی سخن است، نه شکل نوشتاری واژگان.

واج‌آرایی مصوت‌ها از صامت‌ها محسوس‌تر است.

تکرار یک واج در سخن واژه‌آرایی است.

بس غریب افتاده است آن مور خط گرد رخت / گر چه نبود در نگارستان خط مشکین غریب

ای آسمان چو دور ندیمانش دیده‌ای / در دور خویش شکل مدور گرفته‌ای

نسیم بهار اندر اقصای چین / شد از ناف آهوی چین، نافه چین

دوش آگهی ز یار سفرکرده داد باد / من نیز دل به باد دهم هر چه باد باد

به درد دل گرفتارم ندانم / که جان بردن ز دست غم توانم

چنان فارغم کن ز ملک و ملک / که سر در نیارم به چرخ فلک

تا تو را دست جور بر سر ماست / کار ما جز که زیردستی نیست

دل بر امید وعده او چون توان نهاد / چون عمر، پایدار و فلک، دستگیر نیست