شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی)

1-

کدام بیت فاقد اختیار شاعری زبانی است؟

دست فشانم چو شجر چرخ‌زنان هم چو قمر / چرخ من از رنگ زمین پاک‌تر از چرخ سما

عارف گوینده بگو تا که دعای تو کنم / چون که خوش و مست شوم هر سحری وقت دعا

از کف سلطان رسدم ساغر و سغراق قدم / چشمه خورشید بود جرعه او را چو گدا

دلق من و خرقه من از تو دریغی نبود / وان که ز سلطان رسدم نیم مرا نیم تو را

2-

در کدام بیت اختیار زبانی تغییر مصوت بلند به کوتاه صورت گرفته است؟

نه چنان دو چشم ما را غم عشق سیر دارد کـه بـه فـکر نعمت خود فکند بهشت ما را

ز نـسـیـم بـی‌نـیـازی چـو بـه باد داد آخر بـه هـزار امـیـدواری ز چه روی کشت ما را

تـو ز کـودکـی مـقـید شده‌ای به خاکبازی نـبـود به چشم حق بین حرم و کنشت ما را

بـه نـیازمندی ما چو نداشت حسن حاجت به دو دست نازپرور ز چه می‌سرشت ما را

3-

حذف همزه در کدام بیت بیش‌تر صورت گرفته است؟

عاقبت سیلابم از سر بگذرد چون دم به دم / راه می‌گیرم بر آب چشم و دیگر می‌چکد

ستیزآوری کار اهریمن است / ستیزه به پرخاش آبستن است

دامن گردون پر از خون جگر بینم به صبح / بس که در مهر تو اشک از چشم اختر می‌چکد

گوییا عزم ندارد که شود روز امشب / یا درآید ز در آن شمع شب‌افروز امشب

4-

در کدام گزینه، هیچ اختیار شاعری زبانی به کار نرفته است؟

مردم دیدهٔ ما جز به رخت ناظر نیست / دل سرگشتهٔ ما غیر تو را ذاکر نیست

گر دلم از شوق تو دیوانه شد عیبش مکن / بدر بی‌نقصان و زر بی‌عیب و گل بی‌خار نیست

تو و طوبی و ما و قامت یار / فکر هرکس به قدر همّت اوست

نداریم کاری به پنهانیِ هم / همین ناظر آن‌چه در روست باشیم

5-

توضیح مقابل کدام بیت نادرست آمده است؟

ببرید خیاط ازل دو جامه بر اندام ما / از بهر تو گلگون قبا وز بهر من خونین کفن (مصوت کوتاه در واژهٔ «دو» بلند تلفظ می‌شود.)

فصل بهار شد بیا تا به خم آوریم رو / کز سر شط خم کِشیم آب طرب سبو سبو (تقطیع واژهٔ «بیا» به شکل

- \cup

است)

خون مرا چشم جادوی تو نمی‌ریخت / از پی قتلم لبت به شیر زد انگشت (دو اختیار زبانی در بیت مشهود است.)

هر چند که من بیش کنم پیش تو زاری / تو بیش رمی از من دلسوختهٔ زار (بیت قابلیت دسته‌بندی هجایی به صورت همسان و ناهمسان را دارد.)

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی) | آزمون شماره 2930