شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس نهم: موازنه و ترصیع | آزمون شماره 48

موازنه، تقابل سجع‌های متوازن یا متوازی در دو یا چند جمله است.

تقابل سجع‌ها، افزایشدهندۀ موسیقی لفظی شعر است.

آرایۀ موازنه در نثر به کار نمی‌رود.

ترصیع، موازنه‌ای است که، همۀ سجع‌های آن متوازی باشد.

دلیران و مردان ایران زمین/ هژیران جنگ‌اور روز کین

تویی رزّاق هر پیدا و پنهان/ تویی خلّاق هر دانا و نادان

هم حرکاتش متناسب به هم/ هم خطواتش متقارب به هم

ما برون را ننگریم و قال را/ ما درون را بنگریم و حال را

دل به امید روی او همدم جان نمی‌شود/ جان به هوای کوی او خدمت تن نمی‌کند 

ز گرز تو خورشید بریان شود/ ز تیغ تو بهرام گریان شود 

صفای صفوت رویت بریخت آب بهار/ هوای جنت کویت ببیخت مشک تتار 

دلبر که جان فرسود از او، کام دلم نگشود از او/ نومید نتوان بود از او، باشد که دلداری کند

ابر نیسان باغ را در لؤلؤ لالا گرفت/ باد بستان دشت را در عنبر سارا گرفت 

به لطف اگر بخرامد هزار دل ببرد/ به قهر اگر بستیزد هزار تن بکشد 

چرا ننهم؟ نهم دل بر خیالت/ چرا ندهم؟ دهم جان در وصالت

زین عصا تا آن عصا فرقی است ژرف/ زین عمل تا آن عمل راهی شگرف 

ما برون را ننگریم و قال را/ ما درون را بنگریم و حال را

خاک قدم تو اهل عالم/ زیر علَم تو نسل آدم

در خدمتت انبیا مشرف/ وز حرمتت آدمی مکرّم

ز زلفت زنده می‌دارد صبا انفاس عیسی را/ ز رویت می‌کند روشن خیالت چشم موسی را