شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 2 - درس چهارم : سبک شناسی قرن های 7 و 8 و 9 (سبک عراقی) | آزمون شماره 8808

چون همی بر ره بیژن روی ای نادان / پس چه گویی که نبایست چنان کردن؟

مگر که لاله بدانست بی‌وفایی دهر / که تا بزاد و بشد جام می ز کف ننهاد

مشتاب به خون جام ازیرا تو / مر نوح زمان خویش را سامی

خرد رهنمای و خرد دلگشای / خرد دست گیرد به هر دو سرای

کجا شدند بزرگان نامور امروز / نشانشان به جهان در، نه نام نی اثر است

 بنشین بر آستان رضا چون به هیچ باب / ما را درون پردۀ تقدیر بار نیست

قامتش خواهم که باشد سال و مه در چشم من / زانکه نیکوتر بود سرو سهی در جویبار

ز رهم میفکن ای شیخ به دانه‌های تسبیح / که چو مرغ زیرک افتد نفتد به هیچ دامی

نثر فنّی در قرن هفتم کم‌کم ضعیف می‌شود و در قرن هشتم با سیطره تیموریان بر ایران از میان می‌رود.

 از ویژگی‌های نثر این دوره، ورود لغات قبایل مختلف ترک و مغول به زبان فارسی است که در دوره تیمور سرعت رشد آن کمتر شد.

 مدعیان عرفان که به اقتضای زمانه با مغولان کنار آمده بودند، اندک‌اندک اصالت خود را از دست دادند و به درسی کردن عرفان و شرح اصطلاحات و پیچیده جلوه دادن مفاهیم آن پرداختند؛ در نتیجه کتاب عرفانی مهمی به نثر نوشته نشد.

 در کتاب‌های مصنوع و متکلّف بیشتر به ظاهرسازی و تصنّع پرداختند و به استعاره‌های دور از ذهن و آوردن سجع‌های متوالی و بی‌روح روی آوردند.