شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی)

1-

کدام یک از گزینه‌های زیر در مورد اختیارات زبانی درست نیست؟

اختیارات زبانی اختیاراتی هستند که شاعر با نحوه بیان و شیوه تلفظ خود اعمال می‌کند.

در هر زبانی کلماتی وجود دارد که دو یا چند تلفظ دارند و شاعر اختیار دارد هر کدام را خواست به‌کار ببرد.

اختیار زبانی به دو نوع حذف همزه و تغییر کمیت مصوت‌ها تقسیم می‌شود.

اختیارات زبانی اختیاراتی هستند که خواننده با نحوه بیان و شیوه تلفظ خود اعمال می‌کند.

2-

در کدام بیت همه‌ی اختیارات «حذف همزه، تغییر کمیّت مصوّت کوتاه و تغییر کمیّت مصوّت بلند» یافت می‌شود؟

فریبش نخورده است فرزانه مرد / که گیتی چو دامی است پر داغ و درد

اگر آن ترک شیرازی به‌دست آرد دل ما را / به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را

امروز نیست دست جفای فلک دراز / دیری است تا بر اهل هنر دست یافته است

تو را چو درد دلی نیست ای برادر من / ز دردمندی رنجور بینوا چه خبر؟

3-

بیت کدام گزینه تعداد حذف همزه بیشتری دارد؟

صلا یا ایها العشاق کان مه رو نگار آمد / میان بندید عشرت را که یار اندر کنار آمد

از آن سوی پرده چه شهری شگرفست / که عالم از آن‌جاست یک ارمغانی

هفت اختر بی‌آب را کاین خاکیان را می‌خورند / هم آب بر آتش زنم هم بادهاشان بشکنم

نخست از عشق او زادم به آخر دل بدو دادم / چو میوه زاید از شاخی از آن شاخ اندر آویزد

4-

در همهٔ گزینه‌ها به‌جز بیت گزینه....... اختیار شاعری زبانی مشهود است.

آسیابان گویدت کای نان خوار / گر نگردد این که باش نانبا

افعی شهر از تب دیوانگی / حلقه می‌زد گِرد مرغ خانگی

شیر را ننگ است گر بی‌دُم زید / مرد را گر خالی از مردم زید

تا توانی می‌گریز از یار بد / یار بد بدتر بود از مار بد

5-

در کدام بیت از همهٔ اختیارات شاعری «ابدال - تغییر کمیت مصوت کوتاه به بلند - تغییر کمیت مصوت بلند به کوتاه و فاعلاتن اول مصراع» استفاده شده است؟

کاشکی پرده برافتادی ازآن منظر حسن / تا همه خلق ببینند نگارستان را

من که باشم در آن حرم که صبا / پرده‌دار حریم حرمت اوست

مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند / که اعتراض بر سر علم غیب کند

سروبالای کمان ابرو اگر تیر زند / عاشق آن است که بر دیده نهد پیکان را

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی) | آزمون شماره 401