شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس ششم: سجع و انواع آن

کلمات مشخص‌شده در همه گزینه‌ها به‌جز … با هم «سجع متوازی» دارند.

زان روی و خال دلستان برکش نقاب پرنیان / تا پیش رویت آسمان آن خال اختر برکند

زان عارض فرخنده‌خو، نه رنگ دارد گل نه بو / انگشت غیرت را بگو تا چشم عبهر برکند

ما خار غم در پای جان در کویت ای گلرخ روان / وان گه که را پروای آن کز پای، نشتر برکند

سعدی چو شد هندوی تو هل تا پرستد روی تو / کو خیمه زد پهلوی تو فردای محشر برکند

در کدام عبارت نوع سجع متفاوت با سایر ابیات است؟

یکی دیدم دفتر شکایت باز کرده و ذم توانگران آغاز کرده

درویش بی‌معرفت نیارامد، تا فقرش به کفر انجامد

دو کس دشمن ملک و دین‌اند: پادشاه بی‌علم و زاهد بی‌حلم

اگر قدرت جود است وگر قوت سجود، توانگران را به میسر شود.

در همهٔ ابیات به‌جز بیت گزینهٔ ....... نوع سجع‌ها تماماً یک‌سان است.

اوّل به بانگ نای و نی آرد به دل پیغام وی / وان‌گه به یک پیمانه می با من وفاداری کند

گفتم به نیرنگ و فسون پنهان کنم ریش درون / پنهان نمی‌ماند که خون برآستانم می‌رود

آن سِیر غوغا را بگو وان شور و سودا را بگو / وان سرو خضرا را بگو مستان سلامت می‌کنند

هر دم رسولی می‌رسد جان را گریبان می‌کشد / بر دل خیالی می‌دود یعنی به اصل خود بیا

در کدام عبارت آرایه‌ی «سجع» نمی‌توان یافت؟

شنیدم که هم در آن روز بر دشمن ظفر یافتند. ملک سرو چشمش ببوسید و در کنار گرفت.

جماعتی آهنگ گریز کردند. پسر نعره زد و گفت: ای مردان بکوشید یا جامه‌ی زنان بپوشید.

پسر گفت: ای پدر، کوتاه خردمند به که نادان بلند. نه هر چه به قامت مهتر به قیمت بهتر.

دیگر عروس فکر من از بی‌خیالی سر بر نیارد و دیده‌ی یأس از پشت پای خجالت بر ندارد.

با توجه به متن زیر، واژه‌های کدام گزینه طرفین سجع نیستند؟

«اگر قدرت جود است و گر قوّت سجود، توانگران را بِه میسر شود که مال مزکّی دارند و جامهٔ پاک و عرض مصون و دل فارغ و قوّت طاعت در لقمهٔ لطیف است و صحت عبادت در کسوت نظیف. پیداست که از معدهٔ خالی چه قوّت آید و از دست تهی چه مروّت و ز پای تشنه چه سیر آید و از دست گرسنه چه خیر، که مرد میدان رضایند و تسلیم تیر قضا.»

الف) جود - سجود ب) لطیف - نظیف

پ) قوّت - مروّت ت) طاعت - عبادت

ث) خیر - سیر ج) رضا - قضا

چ) به - که ح) پاک، پای

الف، ث

ت، ب

پ، ج

چ، ح