شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی)

1-

کدام‌یک از ابیات زیر بر وزن «فاعلاتن فاعلاتن فاعلن» سروده شده است و دارای چه اختیار زبانی است؟

روزگار نو بهار آید همی / غمگنان را غمگسار آید همی - حذف همزه

شبی گیسو فروهشته به دامن / پلاسین معجز و قیرینه گرزن - بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه

امشب الحق آسمان آباد کردی خانه‌ام را / حال دیگر داد ماهت کلبه ویرانه‌ام را - حذف همزه

شراب ارغوانی را گلاب اندر قدح ریزیم / نسیم عطر گردان را شکر در مجمر اندازیم - بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه

2-

حذف همزه در کدام بیت بیشتر صورت گرفته است؟

عاقبت سیلابم از سر بگذرد چون دم به دم راه می‌گیرم بر آب چشم و دیگر می‌چکد

ستیزآوری کار اهریمن است ستیزه به پرخاش آبستن است

دامن گردون پر از خون جگر بینم به صبح بس که در مهر تو اشک از چشم اختر می‌چکد

گوییا عزم ندارد که شود روز امشب یا در آید ز در آن شمع شب‌افروز امشب

3-

در کدام بیت دو نوع اختیار شاعری زبانی به کار نرفته است؟

موج از این بار چنان کشتی طاقت بشکست / که عجب دارم اگر تخته به ساحل برود

دلی از سنگ بباید به سر راه وداع / تا تحمّل کند آن روز که محمل برود

چشم حسرت به سر اشک فرو می گیرم / که اگر راه دهم قافله بر گل برود

سعدی ار عشق نبازد چه کند ملک وجود؟ / حیف باشد که همه عمر به باطل برود

4-

در کدام بیت اختیار زبانی تغییر مصوّت بلند به کوتاه صورت نگرفته است؟

ای که بر خسته‌دلان می‌گذری از سر حشمت / هیچ دانی که شب هجر تو چون می‌گذرانند

ایمنی از خلق برد آن مژه‌ی جنگجو / باشد از او در هراس زلف زره‌پوش تو

داروی بیماری‌اش مستی پیوسته است / چشم تو این حکمت از پیش که آموخته؟

نه مرد صدمه‌ی عشقی ز سر حدّ هوس بگذر / هوای سیر دریا داری از ساحل تماشا کن

5-

در کدام گزینه، اختیار شاعری «حذف همزه» به‌کار نرفته است؟

ضمیر مرغ برآمد بط شراب کجاست / فغان فتاد به بلبل نقاب گل که کشید

آن‌‌چه زر می‌شود از پرتو آن قلب سیاه / کیمیایی است که در صحبت درویشان است

خواب آن نرگس فتّان تو بی‌چیزی نیست / تاب آن زلف پریشان تو بی‌چیزی نیست

شاهد آن نیست که مویی و میانی دارد / بنده‌ی طلعت آن باش که آنی است.

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی) | آزمون شماره 271