شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس سوم: واج‌آرایی، واژه‌آرایی | آزمون شماره 17534

گر اظهار پشیمانی کند گردون مشو ایمن / که بدعهد از پشیمانی، پشیمان زود می‌گردد

نه عجب که قلب دشمن شکنی به زور هیجا(جنگ)/ تو که قلب دوستان را به مفارقت شکستی

به چین زلف چو شامت نمی‌رسد دستم/ نسیم زلف تو از مشک ناب می‌جویم

مارا سری است با تو که گر خلق روزگار/ دشمن شوند و سر برود هم بر آن سریم

جناس تام یا همسان، از انواع تکرار یا واژه‌آرایی است.

آنچه در تکرار اهمیت دارد جنبۀ موسیقایی و آوایی سخن است، نه شکل نوشتاری واژگان.

واج‌آرایی مصوت‌ها از صامت‌ها محسوس‌تر است.

تکرار یک واج در سخن واژه‌آرایی است.

الف- ب

ب- ج

ج- د

الف - د

بگذر طبیب از سر درمان درد من / بیمار درد عشق ز درمان گذشته است

از سوز عشق پاک می‌شود دل ز آرزو / آتش علاج خامی این عود می‌کند

به چاره سوز محبّت ز جان برون نرود / تبی است عشق که از استخوان برون نرود

سوز عشق از سر عاشق به مداوا نرود / که علاج تب خورشید مسیحا نکند

طیران مرغ دیدی تو ز پای‌بند شهوت / به درآی تا ببینی طیران آدمیت

مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو / یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو

آدمی در عالم خاکی نمی‌آید به دست / عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمی

گر برود جان ما در طلب وصل دوست / حیف نباشد که دوست دوست‌تر از جان ماست