شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 8: اختیارات شاعری 2 (وزنی)

1-

کدام بیت دارای اختیار وزنی قلب است؟

جمله به ماه عاشق و ماه اسیر عشق تو / ناله‌کنان ز درد تو لابه‌کنان که ای خدا

به بوسه‌های پیاپی ره دهان بستند / شکرلبان حقایق دهان گویا را

دست کسی بر نرسد به شاخ هویت تو / تا رگ نخلیّت او ز بیخ و بن برنکنی

ای فتنه روم و حبش حیران شدم کاین بوی خوش / پیراهن یوسف بود یا خود روان مصطفی

2-

در ﻫﻤه اﺑﻴﺎت ﻫﺮ دو اﺧﺘﻴﺎر ‹‹ﺣﺬف ﻫﻤﺰه و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻤﻴﺖ ﻣﺼﻮت›› وﺟﻮد دارد؛ ﺑﻪﺟﺰ:

روز وﺻﻞ دوﺳﺖداران ﻳﺎد ﺑﺎد ﻳﺎد ﺑﺎد آن روزﮔﺎران ﻳﺎد ﺑﺎد

ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺸﺘﻢ در اﻳﻦ ﺑﻨﺪ و ﺑﻼ ﻛﻮﺷﺶ آن ﺣﻖﮔﺰاران ﻳﺎد ﺑﺎد

ﻛﺎﻣﻢ از ﺗﻠﺨﻲ ﻏﻢ ﭼﻮن زﻫﺮ ﮔﺸﺖ ﺑﺎﻧﮓ ﻧﻮش ﺷﺎدﺧﻮاران ﻳﺎد ﺑﺎد

راز ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪ اى درﻳﻐﺎ رازداران ﻳﺎد ﺑﺎد

3-

توضیحات داده شده در برابر چند بیت، درست است؟

الف) هستی و نیستی چو شمع پرتوی از خیال توست / با شب من تو آمدی با سحرم تو می‌روی

(وزن: همسان دولختی - سه اختیار زبانی - دو اختیار وزنی)

ب) خراب‌حالی ما لشکری نمی‌خواهد / بس است آمدن و رفتن نفس ما را

(وزن: ناهمسان دولختی - چهار اختیار زبانی - دو اختیار وزنی)

پ) به هر دل آتشی از روی دلبر افتاده است / سپند ماست که از چشم مجمر افتاده است

(وزن: ناهمسان - هفت اختیار زبانی - چهار اختیار وزنی)

ت) فتنه به بازار عشق بر سر کار است از آنک / راستی کار او جز خم موی تو نیست

(وزن: همسان دولختی - شش اختیار زبانی - سه اختیار وزنی)

ث) دست کسی بر نرسد به شاخ هویت تو / تا رگ نخلیت او ز بیخ و بن بر نکنی

(وزن: همسان - اختیار زبانی ندارد - سه اختیار وزنی)

۲‏

۴‏

۵‏

۳‏

4-

کدام بیت دارای اختیار وزنی «ابدال» و «آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن» است؟

همه در خورد رای و قسمت خویش / از تو خواهند و من تو را خواهم

هر چه داری اگر به عشق دهی / کافرم گر جوی زیان بینی

نماند تیری در ترکش قضا که فلک / سوی دلم به سر انگشت امتحان نگشود

گل به سلام چمن آمد بهار / گه به سپاس آمد گل پیش خار

5-

بیت زیر، فاقد کدام اختیارات شاعری است؟

«طهارت ار نه به خون جگرکند عاشق / به قول مفتی عشقش درست نیست نماز»

بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه، قلب

بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه، ابدال

حذف همزه، بلند بودن هجای پایان مصراع

حذف همزه، کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 8: اختیارات شاعری 2 (وزنی) | آزمون شماره 321