شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 2 - درس چهارم : سبک شناسی قرن های 7 و 8 و 9 (سبک عراقی) | آزمون شماره 10220

المعجم: شمس قیس رازی، لغت و معانی آن

جمشید و خورشید: سلمان ساوجی، قطعات اخلاقی

 تاریخ گزیده: عبدالله مستوفی، تاریخ پیامبران، خلفای چهارگانه، خلفای بنی‌عباس و تاریخ ایران تا 730 ه_ . ق .

 مرصادالعباد: نجم دایه، در بیان سلوک دین و تربیت نفس انسانی

نثر فنّی کم‌کم در قرن هفتم ضعیف می‌شود و در قرن هشتم با سیطره تیموریان بر ایران، رونق می‌گیرد.

تاریخ‌نویسی در قرن هفتم و هشتم، به اسلوب فنّی رواج می‌یابد.‌

در دوره تیموری و مغول حاشیه‌نویسی‌های متعددی به نثر ساده بر تاریخ‌های قدیم انجام گرفت که می‌توان آن‌ها را نمونه‌هایی از نثر ساده فصیح و بلیغ دانست.

به وجود آمدن سستی و ضعف در ساخت دستوری جملات، از ویژگی‌های زبانی نثر در این دوره است.

گرچه رنگ عاشقان از غم شود چون زعفران / ما همه شادی ز رنگ زعفرانی یافتیم

قیاس کردم و تدبیر عقل در ره عشق / چو شبنمی است که بر بحر می‌کشد رقمی

دلا با تو وفا کردم کزین بیشت نیازارم / بیا تا این بهاران را به شادی با تو بگذارم

آن‌چه او ریخت به پیمانه ما نوشیدیم / اگر از خمر بهشت است و گر باده مست

آتش پرست رویت جان هزار زردشت / بسته صلیب زلفت عقل هزار عیسی

وز غیر تو هرجا سخن آید به میان / خاطر به هزار غم پراکنده شود

بسوختی تر و خشک مرا به پاسخ سرد / که دید هرگز سوزنده ای به این سردی؟

کی بود سر در گریبان خرد آن را که هست / پای در دام هوا و دست در دامان تو

کامران باش و روان را از طرب با بهره‌دار / شادمان باش و جهان را بر مراد خویش خور

چون نیست خرد میان ایشان / درویش نه این، نه آن توانگر

شبان دانم که از درد جدایی / نیاسودم ز فریاد جهان‌سوز

باد بر باغ همی عرضه کند زرّ عیار / ابر بر کوه همی توده کند سیم حلال