شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس یکم: مبانی تحلیل متن | آزمون شماره 17466

این که پیرانه‌سرم صحبت یوسف بنواخت/ اجر صبری است که در کلبه احزان کردم

رنج ما بردیم و گنج ارباب دولت برده‌اند/ خار ما خوردیم و ایشان گل به دست آورده‌اند

از غایت ‌کرم ‌که تو را هست در سرشت/ بر حاسدان خویش به نیکی بری تو ظن

خار و گل با هم اند و ظلمت و نور/ عسل و شهد و نشتر و زنبور

گفت خاموش که در پسی مردن به که حاجت پیش کسی بردن. (ناکامی)

طریقتی است که تا اشتها غالب نشود نخورند و هنوز اشتها باقی بود که دست از طعام بدارند. (نفی شکم‌پرستی)

رنجوری را گفتند دلت چه خواهد؟ گفت: آن که دلم چیزی نخواهد. (وارستگی)

ظاهر حالش به نعمت دنیا آراسته و خسّت نفس در وی متمکّن. (خشک‌دستی)

به نام خداوند جان و خرد/ کزین برتر اندیشه برنگذرد

خداوند نام و خداوند جای/ خداوند روزی ده رهنمای

به هستیش باید که خستو(معترف) شوی/ ز گفتار بیکار یکسو شوی

پرستنده باشی و جوینده راه/ به ژرفی به فرمانش کردن نگاه

گامی از بود خود فراتر شد/ تا خدا دیدنش میسر شد

دید معبود خویش را به درست/ دیده از هرچه دیده بود بشست

پرستش گرفت آفریننده را/ جهاندار و بیدار و بیننده را

خداوند پیروزی و برتری/ خداوند افزونی و کمتری

قلمرو زبانی: نه‌ای فعل کهن از «نیستی»

قلمرو ادبی: سراب و شراب «جناس»

قلمرو زبانی: «باد» فعل دعایی کهن از «بود»

قلمرو فکری: ناپایداری تعلقات دنیایی