شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی)

1-

در همه ابیات زیر از اختیار زبانی «بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه» استفاده شده است به‌جز بیت .......

نسیم صبح را گفتم که با او جانبی داری / کزآن جانب که او باشد صبا عنبر فشان آید

همه کارم ز خود کامی به بدنامی کشد آخر / نهان کی ماند آن رازی کزو سازند محفل‌ها

به صد جان ارزد آن رغبت که داری / نخواهم گوید و خواهد به صد جان

چنان در قید مهرت پای بندم / که گویی آهویی سر در کمندم

2-

در کدام بیت، اختیار زبانی «تغییر مصوّت کوتاه به بلند و تغییر مصوّت بلند به کوتاه» صورت گرفته است؟

سوخت بساط هستیم ریخت بنای طاقتم / چند پر از نفس دهم آه شکسته پای را

آن شکرین لبی که من ناله از او چو نی کنم / غوطه به زهر می‌دهد طوطی خوش‌نوای را

باده‌ی عقل سوز را داروی بیهُشی مزن / نیست به سرمه حاجت آن چشم جنون فزای را

داغ محبّت است و بس خانه فروز جان و دل / نیست ز روزن دگر روشنی این سرای را

3-

در کدام بیت همه‌ی اختیارات «حذف همزه، تغییر کمیّت مصوّت کوتاه و تغییر کمیّت مصوّت بلند» یافت می‌شود؟

تو را چو درد دلی نیست ای برادر من / ز دردمندی رنجور بینوا چه خبر؟

امروز نیست دست جفای فلک دراز / دیری است تا بر اهل هنر دست یافته است

اگر آن ترک شیرازی به‌دست آرد دل ما را / به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را

فریبش نخورده است فرزانه مرد / که گیتی چو دامی است پر داغ و درد

4-

کدام بیت فاقد اختیار شاعری زبانی است؟

دلق من و خرقه من از تو دریغی نبود / وان که ز سلطان رسدم نیم مرا نیم تو را

از کف سلطان رسدم ساغر و سغراق قدم / چشمه خورشید بود جرعه او را چو گدا

عارف گوینده بگو تا که دعای تو کنم / چون که خوش و مست شوم هر سحری وقت دعا

دست فشانم چو شجر چرخ‌زنان هم چو قمر / چرخ من از رنگ زمین پاک‌تر از چرخ سما

5-

در کدام بیت اختیار زبانی تغییر مصوت کوتاه به بلند و بلند به کوتاه صورت گرفته است؟

زلف او چون پرده‌ی عشاق آمد زان خوش است گـر ز زلـف او نـوایـی هر زمان برداشتند

خـازنـان هـشـت جـنـت عـاشـق رویـش شدند در ثـنـای او چـو سوسن ده زبان برداشتند

چــون دهــان او بــه قــدر ذرّه‌ای شـد آشـکـار هر زمان صد گنج پر گوهر نهان برداشتند

جــمـلـه‌ی تـرکـان ز شـوق ابـرو و مـژگـان او نـیـک پـی بردند اگر تیر و کمان برداشتند

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی) | آزمون شماره 2877