شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی)

1-

در کدام بیت هیچ اختیار شاعری به‌کار نرفته است؟

تو بسی سمن‌بران را به کنار در گرفتی / نفسی کنار بگشا بنگر کنار دیگر

هله نومید نباشی که تو را یار براند / گرت امروز براند نه که فردات بخواند

چو سحرگاه ز گلشن مه عیار برآمد / چه بسی نعره مستان که ز گلزار برآمد

جز از لب لعل جان ننوشم / غیر سر زلف او نگیرم

2-

کدام گزینه فاقد اختیار زبانی است؟

می‌کوش به هر ورق که خوانی / کان دانش را تمام دانی

در چنان روز مرا آرزویی خواهد بود / آرزویی که همی داردم اکنون پژمان

چو تو خود کنی اختر خویش را بد / مدار از فلک چشم نیک‌اختری را

در آن حال پیش آمدم دوستی / کزو مانده بر استخوان پوستی

3-

با توجّه به بیتِ زیر همة‌ موارد از دیدگاه «عروض و قافیه» درست است؛‌ به‌جز:

«در نمازم خم ابروی تو در یاد آمد حالتی رفت که محراب به فریاد آمد»

در مصراع اول دو بار و در مصراع دوم یک‌بار، «حذف همزه» صورت گرفته است.

شاعر از اختیارات شاعری «ابدال» و حذف همزه استفاده کرده است.

در بیت فوق قافیه براساس قاعدة «2» آمده است.

وزن بیت «فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» است.

4-

واژه‌ی آهو در کدام بیت مشمول اختیار زبانی کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند نشده‌است؟

دام من نیست به آهوی تو لایق بگذار/ تا به دام سر زلف تو شکار تو کنم

قاصد مگر آهوی ختن بود/ کش نافه‌ی مشک درمیان است

چون نرود در پی صاحب کمند/ آهوی بیچاره به گردن اسیر

چنان در قید مهرت پای‌بندم/ که گویی آهوی سر در کمندم

5-

توضیح مقابل کدام بیت نادرست آمده است؟

ببرید خیاط ازل دو جامه بر اندام ما / از بهر تو گلگون قبا وز بهر من خونین کفن (مصوت کوتاه در واژهٔ «دو» بلند تلفظ می‌شود.)

فصل بهار شد بیا تا به خم آوریم رو / کز سر شط خم کِشیم آب طرب سبو سبو (تقطیع واژهٔ «بیا» به شکل

- \cup

است)

خون مرا چشم جادوی تو نمی‌ریخت / از پی قتلم لبت به شیر زد انگشت (دو اختیار زبانی در بیت مشهود است.)

هر چند که من بیش کنم پیش تو زاری / تو بیش رمی از من دلسوختهٔ زار (بیت قابلیت دسته‌بندی هجایی به صورت همسان و ناهمسان را دارد.)

شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 5: اختیارات شاعری 1 (زبانی) | آزمون شماره 2100