شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس نهم: موازنه و ترصیع

در کدام گزینه آرایۀ «ترصیع» به کار نرفته است؟

ای منور به تو نجوم جمال/ وی مقرر به تو رسوم کمال

ای آن که جهان را همه فخر از حسب توست/ وی آن که شهان را همه فخر از نسب توست

ای روی تو کوکب جهان‌آرایی/ وی بوی تو اشهب روان‌آسایی

محبوسم و طالع است منحوسم/ غمخوارم و اختر است خونخوارم

هر دو بیت کدام گزینه، «موازنه» دارند؟

الف) عنایت با من اولی‌تر که تا دیدم، جفا دیدم / گل ‌افشان بر سر من کن که خارم در قدم کردی

ب) بدم گفتی و خرسندم، عفاک الله، نکو گفتی / سگم خواندی و خشنودم، جزاک الله، کرم کردی

پ) غنیمت دان اگر روزی به شادی دررسی ای دل / پس از چندین تحمّل‌ها که زیر بار غم کردی

ت) مکن سرگشته آن دل را که دست‌آموز غم کردی / به زیر پای هجرانش لگدکوب ستم کردی

ث) قلم بر بیدلان گفتی نخواهم راند و هم راندی / جفا بر عاشقان گفتی نخواهم کرد و هم کردی

ج) شب غم‌های سعدی را مگر هنگام روز آمد / که باریک و ضعیفش چون چراغ صبحدم کردی

چ) چه لطف است این که فرمودی مگر سبق‌اللسان بودت / چه حرف است این که آوردی مگر سهوالقلم کردی

الف و ج

ب و ت

ب و پ

ث و چ

با توجه به ویژگی‌های نثر موزون، عبارت کدام گزینه جزء این نوع نثر نیست؟

الهی! نور دیدۀ آشنایانی، روز دولت عارفانی. آسایش سینۀ محبّانی و نهایت همّت قاصدانی، نه به چیزی مانی تا گویم که چنانی آنی که خود گفتی و چنان‌که گفتی آنی.

ندانستم نامه خطّ شماست یا نافۀ مشک ختا. نگارخانۀ چین است یا نگارخانۀ عنبرین. ایام هجر است و لیالی بی‌فجر.

عقل گفت: گشایندۀ در فهمم، زدایندۀ رنگ وهمم، پابستۀ تکلیفاتم، شایستۀ تشریفاتم. عشق گفت: دیوانۀ جرعۀ ذوقم، برآورندۀ شوقم، زلف محبت را شانه‌ام.

مراتب میان اصحاب مروّت و ارباب همّت، متنازع است. هر که‏ نفس شریف دارد خویشتن را از محلّ وضیع به منزلت رفیع می‏رساند، و هر که را راى ضعیف و عقل سخیف است، از درجت عالی به رتبت خامل گراید.

در چند بیت، آرایۀ «ترصیع» وجود دارد؟

الف) ذره‌ای عشق از همه آفاق به / ذره‌ای درد از همه عشّاق به

ب) هفت دریا یک شمر اینجا بود / هفت اخگر یک شرر اینجا بود

پ) چون به طراری رسی شیطان شوی / چون به دینداری رسی سلطان شوی

ت) راه می‌دیدند و پایان ناپدید / درد می‌دیدند و درمان ناپدید

ث) نی حلاوت ماند در دیدار او / نی طراوت ماند در رخسار او

ج) لعنت آن توست و رحمت آن توست / نعمت آن توست و قسمت آن توست

چ) پیش تیری که این زند هدفم / زیر تیغی که آن کشد سپرم

سه

دو

چهار

پنج