شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس دوم: سازه‌ها و عوامل تاثیرگذار در شعر فارسی | آزمون شماره 21246

عاطفه، لحن

لحن، وزن

ذوق و قریحه، لحن

عاطفه، وزن

عاطفه اساسی­‌ترین عامل پیدایی شعر و پس از آن وزن، موثرترین عامل است.

علّت این که شعر را بیش‌­تر از نثر می‌­خوانیم، شوق به زمزمه و آوازخوانی است.

وزن در شعر جنبه تزیینی ندارد؛ بلکه جزء طبیعت شعر است.

وزن امری حسّی نیست و بیرون از ذهن آدمی موجودیت دارد.

ای رونق هر گلشنی و ای روزن هر خانه‌ای / هر ذرّه از خورشید تو تابنده چون دردانه‌ای

سرو درآید ز پای گر تو بجنبی ز جای / ماه بیفتد به زیر گر تو برآیی به بام

ای خرّم از فروغ رخت لاله‌زار عمر / بازآ که ریخت بی گل رویت بهار عمر

چون ز نسیم می‌شود زلف بنفشه پرشکن / وه که دلم چه یاد از آن عهدشکن نمی‌کند

حالت‌هایی چون اندوه، شادی، امید و یأس، حیرت و تعجّب، نمودهای عاطفه‌اند که شاعر می‌کوشد آن‌ها را به دیگران انتقال دهد.

توجّه به فضای عاطفی و آهنگ متن، سبب کشف لحن می‌شود. تشخیص لحن مناسب هر متن، خواندن را دلنشین‌تر و درک محتوا را آسان‌تر می‌سازد.

اساسی‌ترین عامل پیدایی شعر، عاطفه است.

وزن در شعر، جنبۀ تزیینی دارد و جزءِ طبیعت شعر نیست.

مرا با دوست ای دشمن وصال است        تو را گر دل نخواهد دیده بردوز

شبان دائم که از درد جدایی                   نیاسودم ز فریاد جهان سوز

دهل‌زن گو دو نوبت زن بشارت              که دوشم قدر بود امروز نوروز

مبارک‌تر شب و خرّم‌ترین روز                به استقبالم آمد بخت پیروز