شرکت در آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس نهم: موازنه و ترصیع | آزمون شماره 22263

در اصطلاح ادبی، یکسانی کلمات مصراعی با مصراع دیگر یا جمله‌ای با جمله دیگر از نظر وزن و حروف پایانی.

دو مصراع یا دو جمله که میان واژه‌های آنها دو به دو از نظر «وزن» و «حرف پایانی» کاملاً یکسانی باشد.

اگر در یک جمله دو واژه هم‌آوا به کار رود اما معنای متفاوت داشته باشد، ترصیع نام دارد.

موازنه‌ای که همۀ سجع‌های آن متوازی باشد.

منوّر چون رخ موسی مبارک چون کُه سینا/ مشعشع چون ید بیضا مشرّح چون دل عمران

مردان این قدم را باید که سر نباشد/ مرغان این چمن را باید که پر نباشد

ای به کمال شرف گوهر یکتای دین/ وی به جمال خرد لمعه نور خدا

تیر از او یافت همان نام که تیغ از حیدر/ تیغ از او دید همان زخم که تیر از آرش

تن بفرسود چند از این محنت / جان بپالود چند از این آزار

گوهر خود را هویدا کن، کمال این است و بس / خویش را در خویش پیدا کن، کمال این است و بس

داد من و بیداد تو آخر تا کی؟ / عذر من و آزار تو آخر تا چند؟

زندگی از گرمی ذکر است و بس / حرّیت از عفّت فکر است و بس

دو

سه

چهار

پنج

گر همه مغز هست و گر همه پوست / هر چه موجود ازوست بل همه اوست

من که مشتاقم به جان برگشته‌مژگان تو را / کی توانم پرکشید از سینه پیکان تو را

یارم طریق سرکشی از سر گرفت و رفت / یک باره دل ز بی دل خود برگرفت و رفت

نه عطای تو را خطا مانع / نه بلای تو را ولا دافع