نمونه سوال علوم و فنون ادبی 2 - درس دوازدهم : کنایه | استاد میترا هاشمی

بر سر بازار چین با سنبل سوداگرت / مشک اگر در حلقه آید بشکند بازار خویش

از بس که شتابان و گریزان چو نسیمی / گل دست گشوده است که دامان تو گیرد

امید من همه نقش برآب گشت و کنون / بر آب دیده من، نقش حسرتم پیداست

دست و پا گم می‌کنم زان نرگس نیلوفری / من که عمری شد بلای آسمانی می‌کشم

در هر طرف ز خیل حوادث کمین‌گهی است / زان رو عنان‌گسسته دواند سوار عمر (با سرعت)

بیامد به شبگیر، بسته کمر / به پیش منوچهر پیروزگر (با اراده بودن)

عدو چو تیغ کشد من سپر بیندازم / که تیغ ما به‌جز از ناله‌ای و آهی نیست (تسلیم شدن)

خوش بود گر محک تجربه آید به میان / تا سیه‌روی شود هر که در او غش باشد (شرمنده شدن)

گر تمنّای تو از خاطر ناشاد رود / داغ عشق تو گلی نیست که از یاد رود (متناقض‌نما، تشبیه)

نرود حسرت آن چاه زنخدان از دل / تشنه را، آب، محال است که از یاد رود (تضاد، تناسب)

نتوان از سر او برد هوای شیرین / لشگر خسرو اگر بر سر فرهاد رود (مجاز، کنایه)

کاش چون شمع، همه سر شود اعضای کلیم / تا سراسر به ره عشق تو بر باد رود (تشبیه، کنایه)

تا شدم حلقه‌به‌گوش در میخانه عشق / هر دم آید غمی از نو به مبارک بادم

طایر گلشن قدسم چه دهم شرح فراق / که در این دامگه حادثه چون افتادم

می‌خورد خون دلم مردمک دیده سزاست / که چرا دل به جگرگوشه مردم دادم

پاک ‌کن چهره حافظ به سر زلف ز اشک / ورنه این سیل دمادم ببرد بنیادم