مدینه جاهله، جامعه‌ای است که از علوم عقلی بی‌بهره‌ است، ولی علوم ابزاری می‌تواند در آن، وجود داشته باشد.

در مدینه فاسقه، آرمان‌ها و ارزش‌های غیرعقلانی، آرمان‌ها و ارزش‌های عقلانی معرفی می‌شوند.

در مدینه ضاله، نظرات علمی پذیرفته شده در مدینه فاضله، تحریف می‌گردد و حاصل انحراف از مدینه فاضله است.

جوامع اساطیری، نمونه‌ای از مدینه جاهله است که از علوم و ارزش‌های عقلانی بی‌بهره‌اند.

آنچه تا امروز به نام علم و دانش جهان‌شمول مطرح بود صرفاً ابزار عده‌ای برای سرکوب عده دیگر بود و سرگذشت دانش همانند سرگذشت قدرت و ثروت، تاریخ سرکوب عده دیگری بود.

معتقد است خود علم با درست و غلط دانستن و خوب و بد کردن امور، سلطه‌گری می‌کند، زیرا خوب را به معنای خوب بودن برخی و بد را، بد بودن برخی دیگر از آنان قلمداد می‌کند.

سرگذشت دانش همانند سرگذشت قدرت و ثروت تاریخ سرکوب انسان بوده است، بشر همواره به سرکوبی که از طریق قدرت و ثروت صورت می‌گرفت، حساس بود و اکنون متوجه سرکوبی به وسیله دانش شده است و دیگر به آن تن نمی‌دهد.

علوم اجتماعی با تشخیص و آشکارسازی سلطه در مناسبات انسانی و نقد روابط و مناسبات میان افراد، موانع را از درون علم، از پیش پای انسان برمی‌دارد.

به حذف اراده و خلاقیت، ارزش و اخلاق، آگاهی و معنا از زندگی اجتماعی می انجامد و شور زندگی را از انسان ها می گیرد - عادت زدایی - بیشترمطالعات تبیینی به توصیف خصوصیات و رفتارهای قابل مشاهده ما محدود می شوند.

به حذف اراده و خلاقیت، ارزش و اخلاق، آگاهی و معنا از زندگی اجتماعی می انجامد و شور زندگی را از انسان ها می گیرد. - اخلاق گریزی - بیشترمطالعات تبیینی به توصیف خصوصیات و رفتارهای قابل مشاهده ما محدود شوند.

به افزایش معنای زندگی اجتماعی و حذف اراده و خلاقیت زندگی اجتماعی می انجامد - اخلاق گریزی - بیشتر مطالعات تبیینی به توصیفخصوصیات و رفتارهای غیرقابل مشاهده ما محدود می شوند.

به حذف اراده و خلاقیت، ارزش و اخلاق، آگاهی و معنا از زندگی اجتماعی می انجامد و شور زندگی را از انسان ها می گیرد - اخلاق گریزی - خصوصیات و رفتارهای غیرقابل مشاهده و قابل مشاهده انسان محدود می شود.