حد تام و حد ناقص از مفاهیم مهم در منطق هستند.
حد تام به تعریفی گفته میشود که هم شامل جنس و هم شامل فصل باشد. به عبارت دیگر، حد تام یک شیء را با ذکر ویژگیهای اساسی و متمایزکننده آن تعریف میکند.
حد ناقص به تعریفی گفته میشود که یا فقط جنس یا فقط فصل را در بر دارد. این تعریف ممکن است نتواند به طور کامل شیء مورد نظر را توصیف کند.
راهنمایی کوتاه:
برای درک بهتر حد تام و ناقص، ابتدا باید با مفاهیم جنس و فصل آشنا شوید.
گامبهگام:
- ۱) جنس به دسته یا طبقهای گفته میشود که چندین شیء یا مفهوم را در بر میگیرد.
- ۲) فصل ویژگی یا خصیصهای است که یک شیء یا مفهوم را از سایر اشیاء یا مفاهیم در همان جنس متمایز میکند.
- ۳) با ترکیب جنس و فصل میتوان به تعریفی کامل و دقیق از یک شیء یا مفهوم دست یافت که به آن حد تام میگویند.
- ۴) اگر در تعریفی فقط جنس یا فقط فصل ذکر شود، آن تعریف حد ناقص خواهد بود.
پاسخ نهایی:
حد تام تعریفی است که شامل جنس و فصل باشد و حد ناقص تعریفی است که فقط شامل یکی از آنها باشد.
مثال مشابه:
انسان = حیوان (جنس) + ناطق (فصل)
تعریف انسان به "حیوان ناطق" یک حد تام است زیرا هم جنس (حیوان) و هم فصل (ناطق) را در بر دارد.