دلایل عدم موفقیت نهضت ملی شدن نفت
نهضت ملی شدن نفت در ایران، همانند نهضت مشروطه، یک جنبش مردمی بود که با هدف کنترل منابع نفتی کشور و مقابله با استعمار خارجی شکل گرفت. اما برخلاف نهضت مشروطه، این نهضت به نتیجه دلخواه نرسید. دلایل مختلفی برای این عدم موفقیت وجود دارد.
- عدم حمایت کافی دولتهای خارجی: برخلاف دوره مشروطه که روسیه و انگلیس به نوعی با مشروطهخواهان همراه بودند، در دوره نهضت ملی شدن نفت، دولتهای غربی به خصوص انگلیس و آمریکا با تمام توان از حکومت پهلوی دوم حمایت کردند.
- تضعیف رهبری نهضت: دکتر محمد مصدق، رهبر نهضت ملی شدن نفت، اگرچه فردی محبوب و متعهد بود، اما در مراحل پایانی با مخالفتهای داخلی و توطئههای خارجی تضعیف شد.
- تحریمهای اقتصادی: پس از ملی شدن نفت، کشورهای غربی به رهبری انگلیس، ایران را تحریم اقتصادی کردند که فشار زیادی بر اقتصاد کشور وارد آورد و نارضایتیهایی را در بین مردم ایجاد کرد.
- کودتای ۲۸ مرداد: سرانجام با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که با حمایت قدرتهای خارجی انجام شد، دولت دکتر مصدق سرنگون و نهضت ملی شدن نفت به شکست انجامید.
این عوامل در کنار هم باعث شدند که نهضت ملی شدن نفت نتواند به اهداف خود دست یابد.
یادآوری ایمنی: در بررسی تاریخ معاصر ایران، توجه به نقش عوامل داخلی و خارجی در تحولات سیاسی و اجتماعی اهمیت دارد.
