برای تشخیص مبالغه در این بیت، ابتدا باید مفهوم آن را درک کنیم.
- بیت: «چو رستم بدیدش برانگیخت اسب و بدو تاخت مانند آذرگشسب»
در این بیت، رستم با اسبش با سرعت بسیار زیاد به سوی کسی یا چیزی می‌تازد.
اکنون به بررسی مبالغه در این بیت می‌پردازیم:
راهنمایی کوتاه: مبالغه یعنی بیان ویژگی یا حالتی به شکلی اغراق‌آمیز.
گام‌به‌گام:
۱) «چو رستم بدیدش برانگیخت اسب» یعنی رستم به محض دیدن او، اسبش را به حرکت درآورد.
۲) «و بدو تاخت مانند آذرگشسب» یعنی با سرعت و شدت به سوی او تاخت، همانند آذرگشسب که نمادی از سرعت و قدرت است.
۳) مقایسه رستم با آذرگشسب در سرعت و شدت تاختن، مبالغه‌آمیز است زیرا آذرگشسب پهلوانی افسانه‌ای است و این تشبیه برای نشان دادن نهایت سرعت و قدرت رستم به کار رفته است.
پاسخ نهایی: این بیت حاوی مبالغه است زیرا تاختن رستم «مانند آذرگشسب» یک توصیف اغراق‌آمیز از سرعت و قدرت اوست.
مثال مشابه: «مانند برق به سوی او دوید» که در آن سرعت دویدن با برق مقایسه شده و مبالغه به کار رفته است.
اگر می‌خواهی بیشتر یاد بگیری: به دنبال بیت‌هایی با تشبیهات و توصیفات اغراق‌آمیز در اشعار حماسی بگرد و آنها را تحلیل کن.
