راهکارهای تشخیص مسند و مفعول در روخوانی فارسی هفتم
برای تشخیص مسند و مفعول در جملات، باید به ساختار جمله و نقش کلمات توجه کرد.
- مسند: کلمه یا عبارتی است که به کمک فعل ربطی (مانند "است"، "بود"، "شد") به نهاد نسبت داده میشود.
- مفعول: کلمه یا عبارتی است که تحت تأثیر فعل قرار میگیرد و معمولاً با "را" همراه است.
در متن داده شده، به بررسی نقش کلمات میپردازیم:
"الهي دلي ده که در کار تو جان بازيم، جاني ده که کار آن جهان سازيم، دانايي ده که از راه نيفتيم ،بينايي ده که تا در چاه نيفتيم ، دست گير که دستاويز نداريم، توفيق ده تا در دين استوار شويم نگاه دار تا پريشان نشويم"
- "دلی ده" : اینجا "دلی" مفعول است زیرا تحت تأثیر فعل "ده" قرار دارد.
- "جانی ده" : "جانی" مفعول است.
- "دانایی ده" : "دانایی" مفعول است.
- "بینایی ده" : "بینایی" مفعول است.
- "دست گیر" : "دست" مفعول است.
- "توفيق ده" : "توفيق" مفعول است.
- "نگاه دار" : "نگاه" مفعول است.
در این جملات، مفعولها به وضوح مشخص شدهاند و نقش آنها در جمله به کمک فعلها قابل درک است.