جابه‌جایی ضمیر در شعر
در بیت "که ای شوخ چشم آخرت چند بار / بگفتم که دستم ز دامن مدار" جابه‌جایی ضمیر مشاهده می‌شود.
در این بیت، ضمیر "م" در "دستم" به کار رفته است که به گوینده اشاره دارد. اگر به ساختار جمله دقت کنیم، می‌بینیم که مخاطب "تو" است که با "ای شوخ چشم" خطاب شده است.
جابه‌جایی ضمیر زمانی اتفاق می‌افتد که ضمیر به جای دیگری به کار رود. در اینجا، گوینده مستقیما با مخاطب حرف می‌زند و از ضمیر متصل "م" برای اشاره به خود استفاده می‌کند.
- شوخ چشم: خطاب به مخاطب (تو)
- دستم: ضمیر متصل "م" به گوینده اشاره دارد.
این جابه‌جایی به شاعر کمک می‌کند تا با تغییر زاویه دید، بر جذابیت و عمق کلام بیفزاید.
