آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس یکم: مبانی تحلیل متن | آزمون شماره 16371

اگر چه آتش را قربی و عزتی باشد/ به نفس خویش عزیز است نیز خاکستر

کرد بدرود باغ، بلبل از آنک/ مر چمن را ز برف ناطورست

چو بنگریم همیدون پس از قضای خدا/ بلای ما همه قزدار بود و چالندر

به نور آذری و از تو دیده‌ام در آب/ به لطف آبی و از توست در دلم آذر

عقل کلّی که از تو یافته راه / هم ز هیبت نکرده در تو نگاه (پیام بیت ناتوانی عقل در شناخت خداوند است.)

چو هندو زلف دودآسای او آتش‌نشین/ چو طوطی لعل شکرخای او شیرین‌جواب (از آرایه‌های تشبیه و استعاره استفاده شده است.)

بوی تو می‌شنیدم و بر یاد روی تو / دادند ساقیان طرب یک دو ساغرم ( ضمیر «م» در واژه «ساغرم» در نقش مفعول، جابه‌جا شده است.)

عهد و پیمان تو با ما و وفا با دگران/ ساده‌دل من که قسم‌های تو باور کردم (حذف فعل در هر دو مصراع صورت گرفته است.)

وجود واژگان کهن مانند «لَت زدن» و «اَلَم» (قلمرو زبانی)

استفاده از کاربردهای تاریخی دستور در افعال «نهاده بودی»، «خشم گرفتی». (قلمرو ادبی)

استفاده از کنایه در عبارات «چشم نهادن»، «فرو گرفتن» (قلمرو ادبی)

زبان متن، ساده و جمله‌ها کوتاه است. (قلمرو زبانی)

روزی که افکنیم ز جان چادر بدن                         بینی که رشک و حسرت ماهیم و فُرقدیم

بی گل روی تو بس خار که در پای من است          کیست کز پای برون آورد این خار مرا

چو انسان را نباشد فضل و احسان                       چه فرق از آدمی تا نقش دیوار

باد را بر سر کوی تو مجال است و مرا نیست           خنک آن باد که بر خاک سر کوت وزیده است