آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 1 - درس نهم: موازنه و ترصیع | آزمون شماره 170

موازنه، تقابل سجع‌های متوازن یا متوازی در دو یا چند جمله است.

تقابل سجع‌ها، افزایشدهندۀ موسیقی لفظی شعر است.

آرایۀ موازنه در نثر به کار نمی‌رود.

ترصیع، موازنه‌ای است که، همۀ سجع‌های آن متوازی باشد.

ما چو ناییم و نوا در ما ز توست/ ما چو کوهیم و صدا در ما ز توست

ای منور به تو نجوم جمال/ وی مقرر به تو رسوم کمال

خالق و رازق زمین و زمان/ حافظ و ناصر مکین و مکان

گر آمدم به کوی تو چندان غریب نیست/ چون من در آن دیار هزاران غریب هست

دانه باشی مرغکانت برچنند/ غنچه باشی کودکانت برکنند

گر زمین را به آسمان دوزی/ ندهندت زیاده از روزی

آن شنیدستی که در اقصای غور/ بارسالاری بیفتاد از ستور

چون به دریا می‌توانی راه یافت/ سوی یک شبنم چرا باید شتافت

این لطایف کز لب لعل تو من گفتم که گفت / وین تطاول کز سر زلف تو من دیدم که دید

شاکر نعمت به هر مقام که بودیم / داعی دولت به هر طریق که هستیم

بری ذاتش از تهمت ضدّ و جنس / غنی ملکش از طاعت جنّ  و انس

هم تویی اصل وجود و عدمم / هم تویی سود و زیانم ای عشق