آزمون آنلاین علوم و فنون ادبی 3 - درس 10: سبک‌شناسی دورۀ معاصر و انقلاب اسلامی | آزمون شماره 2501

به قهر رفتن و جور و جفا شعار تو بود / چه شد که بر سر مهر آمدی، وفا کردی

گیهان به بحر جودش چون قطره‌ یم است / گردون به دشت جاهش چون حلقه کم است

گوش کن با لب خاموش سخن می‌گویم / پاسخم گو به نگاهی که زبان من و تو است

بی‌زر کسی به کس ندهد هیزم و زغال / این آرزوست گر نگری، آن یکی امیدش

من از نهایت شب حرف می‌زنم / من از نهایت تاریکی / من از نهایت شب حرف می‌زنم / اگر به خانة من آمدی / برای من ای مهربان / چراغ بیاور (گرایش به سمبل و نماد)

مثل درخت در شب باران، به اعتراف / با من بگو، بگوی صمیمانه، هیچگاه / تنهایی برهنه و انبوه خویش را / یک نیم‌شب، صریح، سرودی به گوش باد؟ (کاربرد طبیعی آرایه‌های بیانی)

و یک بار هم در بیابان کاشان هوا ابر شد / و باران تندی گرفت / و سردم شد، آن وقت در پشت یک سنگ، / اجاق شقایق مرا گرم کرد (نو بودن تشبیه و استعاره)

خانه‌ام آتش گرفته است، آتشی بی‌رحم / هم‌چنان می‌سوزد این آتش، / نقشهایی را که من بستم به خون دل / بر سر و چشم در و دیوار، / در شب رسوای بی‌ساحل (بهره‌گیری از قالب سپید)

شاعران این دوره به استفاده از واژه‌های کهن در زبان شعر چندان تمایلی نداشتند.

در شعر سنّتی این دوره تقلید از سبک هندی غالب است.

در سال‌های نخستین، شعر این دوره از تمثیل و نمادگرایی بیشتر بهره گرفته است اما به‌تدریج با الهام از فرهنگ اسلامی، استفاده از تمثیل و نماد کمتر شد.

فرهنگ دفاع مقدّس یکی از اصلی‌ترین درون‌مایه‌های شعر این دوره است.

شبگیر غم بود و شبیخون بلا بود / هر روز عاشورا و هر جا کربلا بود

ابر و نباریدن چه رنگ است این چه رنگ است؟ / تیغ و نبرّیدن چه ننگ است این چه ننگ است؟

حکم جلودار است بر هامون بتازید / هامون اگر دریا شود از خون، بتازید

تنگ است ما را خانه تنگ است ای برادر / بر جای ما بیگانه ننگ است ای برادر