تحلیل ترکیب "خم زلف"
در شعر کلاسیک فارسی، ترکیب "خم زلف" به کرات به کار رفته است. برای درک اینکه آیا این ترکیب اضافه تشبیهی است یا خیر، ابتدا باید مفهوم اضافه تشبیهی را درک کنیم.
اضافه تشبیهی نوعی اضافه است که در آن، مشبهٌ‌به به مشبه متصل می‌شود و تشبیه را به وجود می‌آورد. مثال: "شیر مرد" که در آن "مرد" مشبه و "شیر" مشبهٌ‌به است.
حال، ترکیب "خم زلف" را تحلیل می‌کنیم. "زلف" به موهای بلند و سیاه اشاره دارد و "خم" به خمیدگی یا پیچ و تاب آن. در این ترکیب، "خم" وصف یا حالتی از "زلف" است و نه یک تشبیه مستقیم. بنابراین، "خم زلف" به معنای خمیدگی یا پیچ و تاب مو (زلف) است.
در عبارت "همه صید عقل گیرد خم زلف چون کمندش"، "خم زلف" به پیچ و تاب موی معشوق اشاره دارد که مانند کمند عمل می‌کند و عقل را به دام می‌اندازد. در اینجا "خم زلف" به خودی خود اضافه تشبیهی نیست، بلکه "خم زلف" با "کمند" تشبیه شده است. پس عبارت "خم زلف" به تنهایی اضافه تشبیهی محسوب نمی‌شود.
در نتیجه، می‌توان گفت که "خم زلف" به معنای خمیدگی یا پیچ و تاب زلف است و اضافه تشبیهی نیست. بلکه در بیت مورد نظر، "خم زلف" به کمند تشبیه شده است.
